10-09-2015
Voor de laatste keer de Kennemer
Een lang mensenleven bestaat het Internationaal Open Golf Kampioenschap van Nederland al. Onder de naam KLM Open wordt het van 10-13 september vanaf 1912 voor de 96ste keer gespeeld met 'onze' Joost Luiten als (opnieuw) kanshebber. Voor de 23ste keer is de Kennemer in Zandvoort het strijdtoneel. De 23ste en laatste keer ontvangt deze links course de golfelite. De volgende drie jaar verkast het KLM Open naar The Dutch in Spijk, onder de rook van Rotterdam. (Naar verluidt wil de Kennemer het KLM Open in 2019 opnieuw huisvesten voor een golffeest ter ere van de 100ste editie en het 100-jarige bestaan van de KLM...) In vogelvlucht een terugblik op 22 Dutch Opens op de Kennemer. 1920 Henry Burrows wint het eerste Internationaal Open Golf Kampioenschap van Nederland op de Kennemer. Hij is een Engelse pro, werkzaam op de Doornsche Golfclub, voorloper van De Pan, getrouwd met de Nederlandse Cato van Essen. Burrows wordt drie keer overall winnaar van het Open en is vijf keer de beste professional. 1931 Elf jaar na Burrows is het de beurt aan Frank Dyer, een Amerikaan met een grote reputatie in matchplay. Hij wint zo'n honderd jaar geleden in de Verenigde Staten veel prijzen bij de amateurs. In het US Amateur, waarin hij kanshebber is, lijdt hij een pijnlijke nederlaag tegen een 14-jarige jongen, ene Bobby Jones. Later groeit Jones uit tot een wereldtopper die alles wint en ook aan de wieg staat van The Masters in Augusta. 1933 In 1933 wordt het Dutch Open voor het laatst gespeeld over 36 holes. De gereputeerde Fransman Marcel Dallemagne zegeviert. Hij is niet alleen longhitter par excellence maar ook een dodelijke afmaker. In zijn loopbaan wint hij een 20-tal toernooien, waaronder tien Opens. Naast het Nederlandse ook die van Zwitserland, Frankrijk, Italië en Frankrijk. Tot op heden is Dallemagne de enige die in het Franse Open drie keer op rij triomfeerde. 1935 In 1935 prolongeert de in Engeland geboren Zuid-Afrikaan Sydney Brews zijn op De Pan gewonnen Open Nederlands Kampioenschap. Brews wordt in de jaren dertig beschouwd als een van de beste vijf golfers ter wereld. Hij is in alle werelddelen succesvol. In 1934, wanneer hij de eerste keer in Nederland wint, eindigt hij als tweede in The Open Championship op Royal St, Georges, achter Henry Cotton. In 1935 wordt zijn deelname door de Britten geweigerd. Zij hebben zijn aanmelding nooit ontvangen. Brews zegt dat hij zijn brief al in maart op de post heeft gedaan... Brews is verbaasd zo niet onthutst. De Royal & Ancient blijft echter onvermurwbaar. In Zandvoort vestigt de eerste niet-Europese winnaar van het Dutch Open uit wraak? met 65 slagen (-9) een nieuw baanrecord en behaalt hij zijn tweede titel. 1939 In 1939 komt, ziet en wint een nog veel beroemder landgenoot van Brews op de Kennemer: Bobby Locke. Hij is gezegend met veel chiquere namen als Arthur d'Arcy maar hij gaat door het leven als Bobby, altijd gehuld in flodderbroek en afgedragen shirt onder zijn verweerde kop. Locke is een grootheid, of beter: wordt een grootheid. Het Dutch Open in 1939 is een van zijn eerste overwinningen buiten Zuid-Afrika. Pas na de oorlog, wanneer hij dient bij de luchtmacht, trekt hij naar Amerika. Daar wint hij in 1947 gelijk zes overwinningen, de eerste zes van vijftien op de PGA Tour. Het kunnen er veel meer worden als de Amerikanen het uiterst trage, maar o zo effectieve putt-fenomeen niet in de ban doen onder het mom: Hij is eenvoudig tč goed. De nu nog steeds in zwang zijnde golfexpressie: Drive for show, putt for dough komt van hem af. Wanneer de ban is opgeheven, voelt Locke niet veel meer voor Amerika en richt hij zich op Europa, Australië en Afrika. In totaal behaalt hij zo'n 75 toernooizeges. 1951 Op een enkele uitzondering na wordt het Dutch Open altijd gewonnen door een 'Grote' uit het topgolf. Flory van Donck moet absoluut tot die categorie worden gerekend. Als hij in 1953 wordt uitgeroepen tot de beste golfer van Europa, en hij de Henry Vardon Trophy krijgt, heeft de beste Belgische golfer ooit op de Kennemer het Dutch Open reeds voor de vierde keer gewonnen. In 1953 jaar wint hij op de Haagsche overigens voor de vijfde keer in ons land, een van zijn 60 toernooizeges. Flory van Donck behaalde ook acht top-10-klasseringen in het Britse Open. 1955 In de jaren voor de tweede wereldoorlog spelen Nederlandse spelers nog wel eens een (hoofd)rol. De tweede editie, in 1915, wordt gewonnen door Gerard del Court van Krimpen. Hij verslaat een achttal pro's. In 1917 is de overwinning voor Jacob Oosterveer en in 1919 én 1930 voor diens broer Dirk. Geen van de vier grijpt plaats in Zandvoort. In 1955 is de Nederlandse inbreng gigantisch door onze beste speler in het pre-European Tour-tijdperk: Gerard de Wit. Tussen 1954-62 eindigt De Wit vijf keer als tweede. Hij leeft en speelt onder de 'Vloek van het Open'. Net als een jaar eerder op de Haagsche finisht De Wit na 72 holes gelijk met een Italiaan en speelt hij op maandag 2x18 holes verlenging, om uiteindelijk te verliezen. In Wassenaar legt hij het af tegen Ugo Grappasonni, op de Kennemer tegen Alfonso Angelini, een clubpro van Villa d'Este. Verschil na 108 holes: één slag. Derde in het eindklassement is de wereldberoemde Gary Player. 1958 De Welshman Dave Thomas slaat de bal in 1958 voor het Nederlandse publiek over oneindige afstanden. Hij wint het Dutch Open tussen een twintigtal andere toernooizeges. Twee keer eindigt hij tweede in het Brits Open. Wanneer zijn ogen achteruit gaan is het gedaan met zijn golfcarričre en legt hij zich toe op het ontwerpen van golfbanen, zo'n honderd in getal. 1961, 1966, 1971 Het Dutch Open wordt groter in de jaren zestig, maar het gaat langzaam. Het deelnemersveld blijft klein, zo'n veertig man. Het prijzengeld is ook nog niet geweldig. In 1966 bedraagt dit totaal 4500 gulden (2000 euro), opgebracht door de sponsors Heineken en Bols. In 1961 is de titel op de Kennemer weer voor een Zuid-Afrikaan, Brian Wilkes en in 1966 en 1971 beide keren voor de Spanjaard Ramon Sota, oom en leraar van Severiano Ballesteros. Sota wint het laatste Dutch Open voor de Europese Tour wordt opgericht. In 1966 is Rolf Olland de beste amateur in een veld van 38 onder wie 19 professionals. Later fungeert Olland als president van de NGF. 1976 In 1976 ziet Nederland op de Kennemer een nieuwe ster aan het firmament. Geadviseerd door Ramon Sota speelt Ballesteros het Dutch Open. Massa's nieuwsgierigen vinden de weg naar de Kennemer om het 19-jarige wonderkind, dat drie dagen de leiding had in het Britse Open, te zien spelen. Seve, zoals hij snel wordt genoemd, stelt niet teleur. Hij manifesteert zich als een tovenaar, fabriceert 'onmogelijke' slagen en wint het Dutch Open met acht slagen voorsprong. Het is Ballesteros eerste overwinning, vele zullen volgen waaronder vijf majors en nog twee Opens van Nederland. 1977 Bob Byman is de eerste jaren van zijn profloopbaan een mislukkeling op de US PGA Tour. Daarom trekt hij de wijde wereld in om tot successen te komen. In Zweden én Nederland voelt hij zich senang. Zowel het Scandinavische als het Nederlandse Open wint hij twee keer. In 1977 triomfeert hij op de Kennemer en een jaar later op de Noordwijkse. Jan Dorrestein is in die jaren Nederlands beste golfer maar voor het thuisfront behaalt hij geen grote resultaten. Hij speelt wel pro-ams met Prins Claus en andere hoogwaardigheidsbekleders. 1983 KLM is sinds 1981 de titelsponsor van het Dutch Open dat in 1983 weer op de Kennemer wordt gespeeld. Robbie van Erven Dorens is dan voor het tweede jaar de organisator na twee jaar (moeilijke) samenwerking met IMG, het bureau van gigant Mark McCormack. Na 72 holes huldigt KLM's president-directeur Sergio Orlandini de Engelsman Ken Brown als winnaar. Brown neemt de beker lachend in ontvangst, maar hij is een enfant terrible, een in lompen geklede rebel die niets op heeft met de amateurs van sponsors in de pro-am. Met hen wisselt hij eenvoudig geen stom woord. Jaren en vier toernooizeges later wordt Brown een sympathieke tv-persoonlijkheid die voor miljoenen kijkers bij grote kampioenschappen geheimen van banen en spelers onthult. 1989 Een tocht door de hel. Het is de kwalificatie voor de playoff van het KLM Open 1989 op de Kennemer. Na een stralende zomerse ochtend steekt de wind op, gevolgd door regen. De wind wordt storm. Toeschouwers verstoppen zich voor de bui of trekken huiswaarts. Vlaggen scheuren, papieren vliegen in het rond, stoelen waaien om, paraplu's zijn niet bestand tegen de windstoten. Binnen is het druk, buiten kampen de Ier Ronan Rafferty en de Spanjaard José Maria Olazábal om de titel. Ze zijn samen bovenaan geëindigd na 72 holes, naast ook Roger Chapman. De Engelsman haakt op de eerste hole van de verlenging af. 'Raffie' en 'Ollie' gaan door. Hun scores per hole worden slechter en slechter, maar zijn telkens gelijk. De beslissing valt pas op de negende extra hole. Olazábal wint met een double-bogey. Nooit eerder duurt een sudden death playoff zo lang, nooit zijn de omstandigheden zo bar en boos. KLM Open 1989 op de Kennemer houdt decennia lang het record suddendeath-playoff. Pas in 2013 wordt het in het Spaanse Open geëvenaard. De Fransman Raphael Jacquelin verslaat op de negende extra hole de Duitser Max Kiefer. Een spannende ontknoping op El Saler, maar geen tocht door de hel. 1990 Olazábal verdedigt zijn titel in 1990 en eindigt als derde. De onbekende Schot Stephen McAllister doet vijf slagen minder en wordt het laatste KLM Open van de vorige eeuw. Vanaf 1991 is Heineken de titelsponsor. Spraakmakender dan de winnaar is de Amerikaanse figurant Mark Calcavecchia. De winnaar van het Britse Open 1989 is voor maar liefst 100.000 dollar gecontracteerd. Hij maakt er een potje van. Met 79 en 75 slagen mist hij ruimschoots de cut en doet hij zijn telefonische belofte aan het thuisfront: Ik ben zaterdag weer thuis, volledig gestand. Het publiek ziet hem putts missen die elke huis-tuin-keuken-golfer wel had gemaakt. Op het ongenoegen van toeschouwers reageert Calcavecchia met opgestoken middelvinger. 2006 Vijftien jaar heeft het Heineken, Sun, TNT, Bols-ING, KLM Dutch Open Noordwijk dan wel Hilversum plaats. Pas in 2006 is de Kennemer weer strijdtoneel. Zware regenbuien zetten de baan tijdelijk onder water, maar het droogt tijdig op. Er worden toch 72 holes gespeeld. De Engelsman Symon Dyson behaalt zijn eerste van drie overwinningen. Ook in 2009 en 20011 is hij de beste. In Nederland komt het beste in mij boven, wat dat is, daar heb ik geen idee van. 2007 Bij zijn titelverdediging wordt Dyson slechts 27ste. Zijn landgenoot Ross Fisher volgt hem op. Met veel mazzel. De wedstrijdleiding laat het oppakken van een levende bramenrank onbestraft. Wanneer hij daarvoor twee strafslagen had moeten incasseren, zou Joost Luiten de kampioen zijn. Joost trekt duizenden extra toeschouwers naar Zandvoort en wordt grandioos tweede. Hij kan er mee leven. Ross is de beste in dit toernooi. Fans maken, dan al, selfies met de runner up. De 37ste plaats van Maarten Lafeber. Het beste resultaat op de Kennemer van de Dutch Open kampioen in 2003 valt haast niemand op. 2008-2009 Het publiek omarmt de nieuwe kampioen Darren Clarke. De 40-jarige Ier verliest twee jaar eerder zijn vrouw Heather aan borstkanker. Na winst in de pro-am met een trio journalisten gaat Clarke voor de overwinning in het KLM Open. De Kennemer ligt hem. De eindzege behaalt hij, voor zijn landgenoot Paul McGinley. Clarke viert de triomf met zijn twee zoontjes Tyrone en Connor. Rolf Muntz is de beste Nederlander op de 34ste plaats. Muntz glorieert daar voor de laatste maal, na ronde 1 is hij leider door een rondje 64. Ik laat zien dat ik op het hoogste niveau nog mee kan, verklaart hij. Twee jaar later is zijn loopbaan voorbij na lang gesukkel met rugklachten. In 2009 speelt hij zijn laatste Dutch Open op de Kennemer en mist de cut. Twee dagen later beslist Dyson opnieuw een playoff in zijn voordeel voor zijn tweede titel. 2013 Het mooiste jaar van 23 jaar KLM Open op de Kennemer. Een Nederlandse winnaar! Joost Luiten verslaat Miguel Angel Jiménez op de eerste hole van de playoff. De triomf van de Bleiswijker krijgt nog meer glans door de gedeelde derde plaats van de oud-winnaars Simon Dyson en Ross Fisher. Met trillende handen maakt Joost de laatste putt. Stop die bal in de hole, deze putt heb je al een miljoen keer gemaakt. En hij maakt hem! Zijn putter vliegt door de lucht wanneer hij ten triomf de armen spreidt. Nederland is intens gelukkig. 2014 Een jaar later eindigt Joost als vijfde. Winnaar is weer een Engelsman Paul Casey die de derde ronde in 62 slagen nadat hij lang flirt met het record van 59 slagen. Tweede, jawel, Simon Dyson. Het 22ste Dutch Open op de Kennemer staat in het teken van het afscheid van Robert-Jan Derksen. Na twintig jaar vindt hij het mooi geweest op de Tour. Tijd voor andere dingen in het leven dat voor hem bij veertig begint. Derksen boekt als 11de zijn beste resultaat en kan bij het ovationeel applaus op zijn laatste hole de tranen niet bedwingen. Het was raar, zegt hij, ik voelde mijn lichaam niet meer. Twintig jaar golf kwam boven. Golf.NL Op de foto: Darren Clarke, de winnaar in 2008, met de schrijver van dit artikel. |